Breitner was een tijdgenoot van Vincent Van Gogh
Breitner tijdgenoot van Van Gogh. Met snelle penseelstreken gaf George Hendrik Breitner (1857-1923) een beeld van het leven op straat met werklui, huisvrouwen, dokwerkers, straathonden, etcetera. Zijn tekeningen, hij maakte behalve foto’s ook vaak schetsen buiten, bieden vaak een grijs beeld van de straten van Amsterdam en hij schilderde zijn stads scènes en stadsgezichten met gebruik van photoshop 🙂 Hij liet dingen die hem niet bevielen weg.
Hij was één van de eerste fotografen in Nederland.
Kinderpartij teken-, en schilderles atelier #Haarlem
Vincent van Gogh (1853-1890)
Een bekende uitspraak van Breitner is dat Vincent van Gogh ‘kunst voor eskimo’s’ maakte. Waar Van Gogh in Frankrijk met behulp van sterke contrasten en kleurstellingen zijn waarneming van de wereld weergaf, probeerde Breitner een pure, kale werkelijkheid te tonen.
Portret van de Zaaier naar Van Gogh schilderen
Uit een prachtig artikel met Breitner
Over het gebruik van foto’s
Het gebruik van foto’s door schilders wordt niet door iedereen gewaardeerd. Er zijn mensen die het gebruiken van foto’s als basis voor schilderijen sterk afkeuren.
Breitner: ‘Laat ik een ding vooropstellen: in mijn geval gaat het zeker niet om het maken van kopieën. Het zijn vooral tweederangs schilders die klakkeloos foto’s overschilderen in de hoop een plaats binnen de kunstwereld te veroveren. Ik gebruik foto’s als geheugensteun en als inspiratiebron. Ik zie zoveel dat ik het nauwelijks kan verwerken in mijn schetsboeken. Fotograferen is dan ook een uitkomst voor mij. Het is niet mogelijk dergelijke dingen te maken zonder hulp van foto’s. Hoe wil je dat ik een Amsterdamse straat maak? Ik maak krabbeltjes in mijn schetsboek, als het kan een studie uit een raam en een schets voor de details, maar de keus, de compositie is toch van mij. Ik ben trouwens zeker niet de enige die op deze manier te werk gaat. Mijn gewaardeerde collega Witsen doet het ook zo.’
Breitner tijdgenoot van Van Gogh
Van Gogh heeft niets waar ik jaloers op hoef te zijn. George Hendrik Breitner
Over collega’s gesproken: u bent een tijdlang opgetrokken met Vincent van Gogh. Hoe beviel die samenwerking?
‘Daar kan ik kort over zijn: hij was gek. We waren er eens samen op een snikhete dag op uit gegaan om te schilderen, en Vincent bleef maar in de brandende zon lopen. ‘Joh, kom toch hier in de schaduw’, zei ik. Maar Vincent reageerde: ‘Nee, ik blijf hier lopen, want voor de kunst moet je lijden.’ Over het kind van zijn maîtresse zei hij dat het net Jezus was. Allemaal doordraverij, als je het mij vraagt.’
Klinkt hier niet enige jaloezie door? Van Gogh’s schilderijen lijken sinds zijn dood in 1892 snel aan populariteit te winnen.
‘Jaloers? Zeer zeker niet. Een tijd geleden was ik naar een expositie van zijn werk in de Panoramazaal in Amsterdam, en ik werd niet vrolijk van wat ik zag. Ik kan het niet helpen, maar vind het kunst voor Eskimo’s en ik kan er niet van genieten. Ik vind het grof en onhebbelijk, zonder de minste distinctie en bovendien is alles gestolen van Millet en anderen. Van Gogh heeft niets waar ik jaloers op hoef te zijn.’
Voor veel Amsterdammers is het een vertrouwd gezicht: George Hendrik Breitner knielend op straat achter een fotocamera, of driftig schetsend in een schetsblok. De schilder, die grote bekendheid verwierf met zijn stadsgezichten, wil de ‘peintre du peuple’ zijn: schilder van het volk. Op zijn schilderijen staan vooral gewone mensen centraal: werklui, dagloners, dienstmeiden en sjouwers. Een gesprek met Breitner in zijn atelier over zijn passies, dat halverwege een onverwachte wending neemt.
Modeltekenen op atelier #Haarlem, video
